The Master of method

Ik ben al jarenlang fan van Joaquin Phoenix. Het kleine broertje van River Phoenix. Al is hij deze status gelukkig al lang ontgroeid. Joaquin Phoenix is een method actor. En hij bezit de enge gave om echt in de huid van zijn personages te kruipen. Niet alleen op de set maar ook daarbuiten. Hij heeft soms zelfs problemen het personage los te laten. Als je zijn autobiografie I'am Stil Here mag geloven. Ik denk dat er wel een kern van waarheid in zit. Ik vind hem in ieder geval briljant in veel van zijn films. Natuurlijk niet in alle films. Maar als je Gladiator hebt gezien of Quils of Walk the line of Ladder 49, dan snap je wat ik bedoel. Zelfs in de mockumentary uit 2010 I'm Still Here. Waarin hij gevolgd wordt in zijn zogenaamde poging om rapper te worden. Nu had ik altijd wel mijn twijfels bij deze zogenaamde carrière switch. Want wie gaat er nu een carrière als rapper beginnen met het uiterlijk van ZZ Top. Maar persoonlijk vind ik de verfilming van dit proces zeer vermakelijk.

Joaquin Phoenix is al een paar keer genomineerd voor een Oscar. Helaas valt hij iedere keer net buiten te prijzen. Ook dit jaar met The Master. Perry en ik hebben de film onlangs gekeken. Heel anders dan wat ik tot nu van hem heb gezien. Het is zo'n film die blijft hangen omdat je niet helemaal weet wat je ermee doet. Dit komt niet in de laatste plaats door het open einde, de surrealistische muziek en de trage, bijna benauwde manier van filmen.

In The Master, een film van Paul Thomas Anderson, speelt Joaquin Phoenix vol emotie de opvliegende Freddie Quell; een getraumatiseerde veteraan met drankzucht en aanpassingsproblemen, die na de Tweede Wereldoorlog bij toeval opgenomen wordt in de nieuwe religieuze beweging The Cause. Het karakter van de charlatan die deze beweging leidt, met verve gespeeld door Phillip Seymour Hoffman, is gebaseerd op Scientology-oprichter L. Ron Hubbard.

De nerveuze, mompelende Freddie wekt tijdens zijn zoektocht naar acceptatie en geborgenheid in eerste instantie vooral medelijden op. Maar je kunt ook lachen om de dronken buien van Freddie, zijn onbeschamende directheid en opvliegendheid, en zijn typerende loopje, dat extra ongemakkelijk overkomt in de aseksuele, hoge jaren 50 broeken. Maar je ziet Freddie door de drank ook zichtbaar ouder worden en aftakelen voor de camera. Joaquin Phoenix speelt de rol van Freddie echt ontzettend goed en geloofwaardig. Dit komt vooral tot recht in de prachtige close-ups, waarbij de emotie in het gezicht van Phoenix bijna van het doek spat.

Je vraagt je de hele film af waar gaat dit naartoe. Je voelt dat de pogingen van Hoffman om Phoenix op het goede pad te krijgen gedoemd zijn te mislukken. Al hoop je steeds dat het toch goed komt. En soms lijkt het ook bijna te lukken. Terwijl de meester leerling relatie zich verdiept wordt het ook steeds onduidelijker wie nu eigenlijk wiens hulp nodig heeft.

Je gaat niet naar een film van Joaquin Phoenix omdat het zo'n lekker ding is. Je gaat kijken naar iemand die een meester is in zijn vak. Daar kun je eigenlijk alleen maar respect voor hebben.

Geen Oscar voor de rol van Freddie. Maar misschien was het beeldje de prestatie ook niet waard.